Provincie investeert in programma voor cultuurtalent
De culturele infrastructuur van Zeeland kent witte vlekken. Om vernieuwing in het Zeeuwse cultuurveld te realiseren, heeft de Provincie een Ontwikkelprogramma opgesteld. Met vernieuwende activiteiten willen we cultuurprofessionals een toekomst bieden in onze provincie. Het programma richt zich vooral op talent- en beroepsontwikkeling. Daarnaast komen er middelen beschikbaar om een gunstig klimaat te creëren voor zogeheten cultuurmakers.
Het cultuurleven in Zeeland steunt voor een groot deel op een groep van zeer gewaardeerde, maar vergrijzende vrijwilligers en bestuurders. Er is een nieuwe generatie professionals nodig om de cultuursector toekomstbestendig te maken. Dat vraagt om een nieuwe koers.
In het Uitvoeringsprogramma Cultuur 2023 staat beschreven welke activiteiten de Provincie het komende jaar gaat uitvoeren om die professionalisering te realiseren. “Er is veel vernieuwing op alle vlakken: van erfgoed tot kunsten”, aldus gedeputeerde Anita Pijpelink. “Natuurlijk geven we nog steeds subsidie aan instellingen en initiatieven met een grote regionale waarde, maar we investeren daarnaast in nieuwe netwerken, talentontwikkeling en een goed beroepsklimaat. We zien cultuur daarmee niet alleen als vrijetijdsbesteding, maar ook als creatieve economie die een bijdrage levert aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken en transities. Daarmee wordt cultuur een economische topsector met (inter)nationale uitstraling.”
1. Netwerkvorming in culturele hubs
Als verschillende partijen binnen een sector hun krachten bundelen, biedt dat kansen. Bijvoorbeeld op extra financiële middelen van het Rijk. Binnen de filmsector en popmuziek is deze beweging al langer gaande. Een kwartiermaker brengt momenteel in kaart op welke manier de Zeeuwse podia en festivals toekomstgericht versterkt kunnen worden. De kans is groot dat de bevindingen van de kwartiermaker ook toepasbaar zijn op andere onderdelen binnen de cultuursector.
2. Talentonwikkeling en startende professionals
Het tweede programmaonderdeel richt zich op de begeleiding van kunsttalenten in hun artistiek-inhoudelijke en zakelijke ontwikkeling. Binnen dit programma starten drie pilots. Binnen een eerste pilot gaan Theaterproductiehuis Zeeland, Vleeshal en Muziekschool Zeeland kunsttalenten begeleiden om een eigen artistieke signatuur en werkwijze te ontwikkelen.
Een tweede pilot is Leeuwenpoort. Dit initiatief biedt verschillende residentieplekken waar afgestudeerden van Nederlandse kunstacademies en universiteiten door middel van kunst en onderzoek een innovatieve bijdrage leveren aan actuele thema’s als de klimaatcrisis of zeespiegelstijging. Leeuwenpoort wil de verbinding aangaan met het Zeeuwse onderwijs.
Tot slot is Fabriq een onderzoekspilot voor kunst en industrie met als standplaats Terneuzen. Aan de hand van werkopdrachten, presentaties en exposities worden nieuwe coöperatieve werkvormen ontwikkeld waarbij kunstenaars, innovatieve industrie en een erfgoedinstelling samenwerken.
3. Investeren in opleiding- en beroepsklimaat
Om het opleidings-en beroepsklimaat van de cultuursector te versterken, krijgt Stichting Cultuurkwadraat een rol als provinciaal Ontwikkelbedrijf. Cultuurkwadraat gaat aan de slag met een programma dat gericht is op de vorming van een nieuwe generatie culturele leiders, naar analogie van het landelijke programma Leiderschap in Cultuur. Met nieuwe betaalde startersplekken, assistentschappen en een leiderschapsprogramma krijgen instroom, doorstroming en professionalisering van de sector verder vorm. Daarnaast investeren we in erfgoed-opleidingen.
4. Versterken van makersklimaat
In coronatijd bleek een grote groep van cultuurprofessionals (vooral ZZP’ers) zeer kwetsbaar. Zij konden vaak geen beroep doen op de steunpakketten van gemeenten en Provincie. Na een brandbrief en gesprekken met deze groep is er een Zeeuwse Kunstenaarsvereniging in oprichting. Wij willen deze vereniging de ruimte bieden om zich naar Duits model van een Kunstverein te ontwikkelen. De Kunstenaarsvereniging gaat een belangrijke rol vervullen bij het invullen van een “makersregeling” voor de ondersteuning van zelfstandige cultuurprofessionals.
Een veel gehoorde roep vanuit kunstenmakers is ook de behoefte aan betaalbare ruimtes die voor een langere periode beschikbaar zijn. Daarom willen we een bemiddelaar aantrekken die helpt bij het vinden en opzetten van ateliers, werkruimtes en presentatieplekken.
Financiële paragraaf
Voor de uitvoering van het Ontwikkelprogramma is ruim 1,5 miljoen euro nodig. Dit past (grotendeels) binnen de begroting van de Provincie, waarin structureel middelen zijn opgenomen voor Cultuur. Een deel van de middelen is afkomstig van het Rijk; dat t/m 2024 jaarlijks ruim drie ton beschikbaar stelt voor verbreding en vernieuwing van de Zeeuwse cultuursector. De Provincie legt eenzelfde bedrag bij.