Natuurherstel
Een belangrijke pijler in de Zeeuwse aanpak stikstof is het gezond maken en houden van de Zeeuwse natuur. Door natuurherstel hopen we het negatieve effect dat stikstof heeft te verminderen. Als de natuur herstelt, zijn economische ontwikkelingen weer mogelijk.
Het belang van gezonde natuur
Natuur heeft een positieve invloed op mensen. De natuur verhoogt de kwaliteit van onze leefomgeving en hoe we ons voelen. Veel onderzoeken laten dit zien.
Door te veel stikstof raakt het evenwicht in de natuur verstoord. Er komen meer voedingsstoffen in de bodem waardoor planten zoals bramen, brandnetels en gras harder gaan groeien. Deze soorten verdringen andere soorten planten. En daarmee verdwijnen ook insecten, vlinders en vogels die van deze planten leven. Het gevolg is dat de biodiversiteit (het aantal verschillende soorten planten en dieren) afneemt. Hierdoor verdwijnt de veerkracht en is de natuur minder bestand tegen klimaatverandering, ziektes en plagen.
Gezonde Zeeuwse natuur
Een belangrijke pijler in de Zeeuwse aanpak stikstof is het gezond maken en houden van de Zeeuwse natuur.
Dit doen we door:
- het uitvoeren van natuurherstelmaatregelen (volgens het Programma Natuur)
- het afmaken van het Natuurnetwerk Zeeland
- meer groenblauwe dooradering in het landschap
- het maken van een analyse van de doelen van de Natura 2000-gebieden (Natuurdoelanalyse)
- de Zeeuwse Bosvisie (aanleg van meer hoge beplanting)
- het Zeeuws Deltaplan Zoet water
Hieronder lichten we de diverse onderdelen van de Zeeuwse aanpak toe.
Herstelmaatregelen met Programma Natuur
Het ‘Programma Natuur 2021-2030’ is onderdeel van de landelijke ‘Structurele aanpak stikstof’. Daarbij werkt het kabinet aan het behoud van de natuur in Nederland. De Europese Vogel- en Habitatrichtlijn en de Natura 2000-instandhoudingsdoelen worden gevolgd. Door natuurherstel hopen we het negatieve effect dat stikstof heeft te verminderen. Als de natuur herstelt zijn economische ontwikkelingen weer mogelijk.
Afmaken Natuurnetwerk Zeeland
Het Natuurnetwerk Zeeland is onderdeel van het Nederlandse Natuurnetwerk. De afspraak met het Rijk is dat in 2027 het Nederlandse Natuurnetwerk wordt afgerond. Als Provincie Zeeland zijn we hiermee op schema. De komende jaren moeten we de laatste stappen zetten. Het waarmaken van dit natuurnetwerk in Zeeland is nodig. Nodig om de stikstof aan te pakken, de achteruitgang van de biodiversiteit te remmen en vanuit klimaatadaptatie .
Meer Groenblauwe dooradering
In het Zeeuwse landelijk gebied liggen sloten, bomenrijen en kreekruggen. En soms een bloeiende akkerrand of een wal begroeid met struiken. Dit netwerk van onderdelen in het landschap noemen we de groenblauwe dooradering. Het vormt de verbinding tussen (natuur)gebieden. Dieren kunnen zich hierlangs verplaatsen en zich er in verschuilen. De groenblauwe dooradering in het landschap is goed voor de biodiversiteit en zorgt voor een aantrekkelijk landschap. Daarnaast zijn deze landschapselementen in staat om stikstof op te vangen waardoor het niet verder verspreid wordt.
Door de schaalvergroting van de landbouw is de hoeveelheid groenblauwe dooradering in Nederland de afgelopen jaren sterk afgenomen. De Provincie Zeeland wil dit netwerk weer vergroten en de kwaliteit er van verbeteren.
Natuurdoelanalyses van de Natura 2000-gebieden
Natura 2000 is de naam voor een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden. In Natura 2000-gebieden beschermen we planten en dieren die in Europa bedreigd zijn. Ook wordt hun natuurlijke leefomgeving beschermd om de biodiversiteit te behouden.
In Zeeland hebben 16 natuurgebieden de status van een Natura 2000-gebied. De twee Natura 2000-gebieden in Zeeland met de meeste stikstof overbelasting zijn de Manteling van Walcheren en de Kop van Schouwen. Dit komt omdat de schrale zandgronden in duingebieden gevoeliger zijn voor stikstof dan zoute schorren- en slikkengebieden.
Voor de Natura 2000-gebieden wordt een natuurdoelanalyse (NDA) opgesteld. Een NDA beschrijft hoe het gaat met de natuur in dat gebied. Het laat zien of en welke problemen er zijn en welke maatregelen nodig zijn om de natuur weer gezond te maken. De Ecologische Autoriteit toetst de NDA’s. Zij brengen een advies uit dat openbaar op hun website geplaatst wordt.
De Zeeuwse Bosvisie
De Provincie Zeeland wil op geschikte plaatsen meer hoge beplanting aanleggen. Hiermee neemt het aantal planten- en diersoorten toe. Ook spelen bossen een belangrijke rol bij het vastleggen van het broeikasgas koolstofdioxide (CO₂). Dat is weer goed voor het klimaat.
Zeeuws Deltaplan Zoet Water
In onze zilte provincie hebben we weinig natuurlijke zoet water bronnen. Agrariërs zijn voor de teelt van hun gewassen voor een groot deel afhankelijk van regenwater. Hoe kun je ook in de toekomst voldoen aan de vraag naar zoet water? Dat is best een uitdaging. Met een actieve aanpak willen we vooral in het landelijk gebied vraag en aanbod meer in balans brengen. Dat doen we met het Zeeuws Deltaplan Zoet water. Met dit plan willen we dat Zeeland in 2050 kan omgaan met een tekort aan zoet water.
In de integrale en gebiedsgerichte aanpak van stikstof worden verschillende opgaven in het landelijk gebied aan elkaar gekoppeld. Voor de Zeeuwse natuur, een volhoudbare Zeeuwse landbouw én om de stikstofreductiedoelen te behalen, is de beschikbaarheid van zoet water van essentieel belang.