Kruibeke-Bazel-Rupelmonde en Lippenbroek
In Kruibeke-Bazel-Rupelmonde, een gebied van bijna 600 ha langs de oever van de rivier De Schelde, gelegen net onder Antwerpen, is een zogeheten gecontroleerd overstromingsgebied (GOG) aangelegd. Het doel van zo'n gebied is het aftoppen van de stormtijgolf in de Schelde. Dit heeft zowel plaatselijk als verder stroomopwaarts een matigend effect op de hoogte van de waterstand. Er is een overloopdijk tussen de rivier en het gecontroleerde overstromingsgebied. Deze is zo aangelegd dat er bij eb of bij een gewone hoogwaterstand geen overstroming plaatsvindt. Bij abnormale hoogwaterstanden, zoals bij stormvloed, stroomt het water wel over de overloopdijk. Een ringdijk omsluit het overstroombare gebied. Zodra de waterstand in de rivier daalt, stroomt het GOG via uitwateringssluizen geleidelijk aan weer leeg
Het overstromingsgebied Kruibeke-Bazel-Rupelmonde
Het overstromingsgebied Kruibeke-Bazel-Rupelmonde (KBR) beschermt de inwoners van het hele Zeescheldebekken tegen overstromingen door stormvloeden. Momenteel zijn de inwoners beschermd tegen stormvloeden met een gemiddelde kans op voorkomen van 1 keer in de 70 jaar. Toen het GOG KBR in werking is getreden treedt, nam het veiligheidsniveau toe tot eens in de 350 jaar!
Binnen dit gebied van 600 ha is 300 ha ingericht als een slikken- en schorrengebied. Om deze natuurontwikkeling mogelijk te maken, is dit deelgebied blootgesteld aan de dagelijkse getijdenwerking door middel van een gecontroleerd gereduceerd getij (GGG). Tweemaal daags, bij vloed, stroomt een beperkte hoeveelheid water via inwateringssluizen het gebied binnen. Bij eb stroomt het water via uitwateringssluizen terug naar de rivier. Op die manier worden de ideale omstandigheden voor slikken en schorrenontwikkeling nagebootst. Schorren zijn de gronden die boven het gemiddelde hoogwaterpeil liggen. Ze overstromen slechts af en toe (bij springtij), waardoor er een waaier aan planten kan aarden. Slikken vallen alleen droog bij eb. Enkel echte slikvegetatie is daar tegen bestand. Samen vormen de slikken en schorren een rijk geschakeerd landschap, een broed- en voedselgebied voor watervogels én een paaiplaats voor verschillende vissoorten.
Laboratorium in Lippenbroek
Het kleinschalige project Lippenbroek, nabij Hamme Lippenbroek, is opgezet als “laboratorium” voor het GOG Kruibeke-Bazel-Rupelmonde om te kijken of en op welke wijze nieuwe (schor)vegetatie te maken is. Het is een gebied van 10 ha waar gedempt getij wordt toegelaten in een vorm die er voor zorgt dat er daadwerkelijk een tij is met springvloeden en doodtij. Gedempt maar wel met de dynamiek van het normale tij. Daarvoor is een specifiek in- en uitlaatwerk ontwikkeld. Belangrijk is dat dit project intensief door deskundigen wordt gevolgd om meer te weten te komen over de ontwikkeling van slikken schorren in dit gebied. Voor meer informatie: https://www.natuurenbos.be/lippenbroek.