Soorten beschermen
Dieren en planten zijn heel belangrijk voor het behouden van ecosystemen, en daarmee een gezonde leefomgeving voor mens en dier. Deze biodiversiteit zorgt voor schoon water, vruchtbare grond, bestuiving van het gewas en een stabiel klimaat. De aantasting van de biodiversiteit is uiteindelijk ook voor het voortbestaan van mensen een bedreiging. Planten- en diersoorten verdwijnen. Daarom nemen we maatregelen om het leefgebied van soorten waar het niet goed mee gaat te verbeteren.
Soortgerichte maatregelen
De Provincie Zeeland werkt mee aan het behoud van Zeeuwse planten- en diersoorten van (inter)nationale betekenis. In Zeeland gaat het om kust(broed)vogels en boerenlandvogels, maar ook om bijvoorbeeld zoogdieren, amfibieën, wilde bijen en planten. Deze soorten komen zowel in als buiten het Natuurnetwerk Zeeland voor.
Periodiek worden monitoringsgegevens bekeken om te bepalen of het beter of slechter gaat met de (internationale) soorten die voorkomen in de Zeeuwse natuur. Voor soorten met een slechte staat van instandhouding treffen we specifieke maatregelen.
Actieplan behoud Zeeuwse soorten: inzet voor bijzondere dier- en plantensoorten in Zeeland
Veel soorten kunnen profiteren van maatregelen die worden genomen in het natuurnetwerk, via het agrarische natuurbeheer of de kaderrichtlijn water. Toch is er nog veel werk te doen om de diversiteit aan soorten te behouden. In het Actieplan staan soorten benoemd waar we een internationale opgave voor hebben of die typisch Zeeuws zijn. De soorten die we willen stimuleren zijn bepaald in samenspraak met veel soortendeskundigen. De soorten zijn gerangschikt naar leefgebieden waardoor veel soorten kunnen profiteren van de genomen maatregelen.
Binnen het natuurnetwerk worden waar nodig aanvullende maatregelen getroffen. Zoals het herstel van broedeilanden, het plaatsen van nestkasten voor tapuiten of herstelmaatregelen op bloemdijken voor bloemdijkplanten en wilde bijen. Vrijwilligers hebben ook een belangrijke rol in het beschermen en het nemen van maatregelen voor kwetsbare soorten. Daarom worden ook via projecten vrijwilligers opgeleid en geholpen met bijvoorbeeld materiaal. Buiten het natuurnetwerk wordt voor veel soorten gekeken hoe compleet het leefgebied is. Het gaat dan om locaties om te overwinteren in samenhang met voortplantingsplaatsen en voedselgebieden. Dat geldt bijvoorbeeld voor vleermuizen, amfibieën en wilde bijen. Het herstel van de landschappelijke dooradering is ook heel belangrijk. Hagen, bosjes, poelen zijn onmisbaar omdat dieren zich hierlangs kunnen verplaatsen en schuilen. Denk aan egels en kleine marterachtigen. Maar ook voor veel boerenlandvogels en insecten. Daarnaast verrichten we ook maatwerk op agrarische grond. Dat doen we in de vorm van pilots, voor vogels als veldleeuwerik, patrijs en zomertortel. In het Actieplan leest u voorbeelden van maatregelen van alle leefgebieden.
Zo stimuleren we de biodiversiteit en proberen we de achteruitgang van kwetsbare Zeeuwse soorten terug te draaien. Dit kunnen we niet zonder onze partners. We werken nauw samen met terreinbeheerders Stichting Het Zeeuwse Landschap, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer, ZLTO, Poldernatuur Zeeland, Rijkswaterstaat, het Waterschap Scheldestromen, Stichting Landschapsbeheer Zeeland, Nationaal Park Oosterschelde en organisaties met kennis van specifieke soorten.
Natuur-inbouw
De groene inrichting van steden en dorpen staat onder druk. Dit is een nadeel voor veel soorten die bij de bebouwde omgeving horen. En een groene leefomgeving is ook voor mensen belangrijk. Daarom werkt de Provincie Zeeland aan natuur inclusief bouwen.
Natuur-inbouw als basis voor een natuur inclusieve aanpak
De Provincie Zeeland is partner van het project Natuur-inbouw. Het fonds voor Interreg Vlaanderen-Nederland betaalt dit project met geld vanuit de Europese Unie. Het doel van dit project is om vogels, vleermuizen, bijen en planten een blijvende plek te geven bij het klimaatbestendig maken van onze gebouwen. Dit gebeurt door gebouwen en de directe omgeving daarvan te vergroenen. Zowel Nederlandse als Vlaamse partners zijn betrokken bij het project. Natuur-inbouw is de basis om de landelijke agenda natuurinclusief in Zeeland verder uit te voeren.
Een brede opzet
Het project Natuur-inbouw heeft een brede opzet. We kunnen leren van uitgevoerde projecten, maar er is ook nog veel te ontwikkelen en te testen. Eén van de opgaven is om de kennis over te dragen aan beroepsgroepen, overheden en inwoners. Dat gebeurt bijvoorbeeld door opleidingen te starten, demonstratieprojecten uit te voeren en particuliere woningeigenaren enthousiast te maken. Voor de doelsoorten heeft het project Natuur-inbouw een brede scope. Doelsoorten zijn diersoorten die staan in het actieplan Behoud Zeeuwse soorten. Voor dit project zijn de doelsoorten vogelsoorten die in gebouwen wonen, zoals de huismus en gierzwaluw. Maar ook vleermuizen die gebouwen gebruiken. Voor overwintering en om jongen groot te brengen (kraamkolonie). Daarnaast zetten we met het project in op het herstel van de brede biodiversiteit in de bebouwde omgeving, inclusief flora en insecten. Om dit te bereiken wordt onderzoek gedaan naar bestaande faunavriendelijke maatregelen in natuurinclusieve bouwprojecten.
Ondertussen worden er nieuwe bouwtechnieken en materialen ontwikkeld en verbeterd. Onder andere projectontwikkelaars, bouwers, architecten en beleidsmedewerkers worden opgeleid of bijgeschoold. We steunen demonstratieprojecten in Nederland en Vlaanderen om mensen te inspireren om natuurinclusief te bouwen. Deze demonstratieprojecten zijn voor nieuwbouw, herinrichting en renovatie. We willen dat natuurinclusief bouwen vanzelfsprekend wordt en voor iedereen toegankelijk is. Daarom worden er methodieken en handvatten ontwikkeld om voor draagvlak en participatie. Als meer inwoners natuurinclusief bouwen of verbouwen wordt de wijk groener. En van groene wijken worden inwoners gelukkiger. Daarnaast is natuurinclusief bouwen een grote winst voor soorten, en het draagt bij aan klimaatadaptatie . Hoe het participatietraject eruit gaat zien moet nog worden bepaald.
Partijen die werken aan natuur-inbouw in Zeeland
De Provincie Zeeland werkt samen met drie Zeeuwse gemeenten en de Vogelbescherming Nederland (VBN) aan natuur-inbouw in Zeeland. De gemeente Middelburg werkt aan de restauratie van een kademuur met behoud van de kenmerkende muurplanten. Daarnaast nemen betrokken gemeenten maatregelen voor vleermuizen en huismussen.
Vogelbescherming Nederland is de inhoudelijk coördinator voor Nederlandse partners. Hiervoor ontvangt de VBN subsidie van de provincies Brabant, Limburg en Zeeland. De VBN is verder verantwoordelijk voor interne en externe communicatie. Er worden bijvoorbeeld publieksevenementen georganiseerd en evenementen voor aparte doelgroepen zoals architecten en gemeenten. Dit is om deze groepen te betrekken bij natuur-inbouw. Op de demolocaties worden woonwijk safari’s voor inwoners georganiseerd. Tijdens deze woonwijk safari’s laat een gids een groep inwoners zien wat de mogelijkheden zijn voor maatregelen die bewoners zelf kunnen nemen. Dit zijn enkele voorbeelden van activiteiten.
Het project loopt van 1 september 2023 tot 31 augustus 2026. De deelnemende organisaties uit Vlaanderen zijn APB Kamp C, Blenders VZW, Embuild Vlaanderen, Hogeschool PXL, Natuurinvest, Natuurpunt Studie, Provincie Limburg, Provincie Oost-Vlaanderen, Provincie Vlaams-Brabant, Provincie West-Vlaanderen, Stad Gent, Vlaamse overheid en Buildwise. De deelnemende organisaties uit Nederland zijn: Gemeente Breda, Gemeente Goes, Gemeente Middelburg, Gemeente Terneuzen, Gemeente Weert, Provincie Zeeland, Technische Universiteit Eindhoven en Vogelbescherming Nederland.
Contact
Marion Struik
+31 118 631150
m.struik@zeeland.nl