Buitendijks natuurherstel
De Provincie heeft zich hard gemaakt om niet alleen de oplossing te zoeken in ontpolderen voor het natuurherstel van de Westerschelde. Naast de Hertogin Hedwigepolder en het Zwin, wordt daarom 300 hectare in het tussenliggende Middengebied gebruikt voor natuurherstel. De projecten die hieronder vallen zijn Waterdunen, Perkpolder en buitendijks natuurherstel in de Westerschelde. Hiermee realiseren we 300 hectare estuariene natuur.
Buitendijkse projecten
Met buitendijkse maatregelen zorgen we voor kwaliteitsverbetering van getijdennatuur. Door strekdammen aan te leggen of op te hogen, kunnen geleidelijk gloednieuwe
slikken ontstaan: stukken grond die overstromen bij vloed en droogvallen bij eb. Het gebied dat zich tussen de strekdammen bevindt, slibt aan en komt hoger te liggen.
Hierdoor nemen stroomsnelheden af en is de werking van het tij gematigd. Door de vertraagde werking van eb en vloed kunnen slikken vormen. Bodemdieren krijgen de kans zich te vestigen. Daarnaast neemt de voedselrijkdom van de bodem toe. Zo wordt het gebied ook weer aantrekkelijker voor zoutminnende planten, vissen en natuurlijk vogels die dol zijn op de bodemdiertjes.
Uit onderzoek blijkt dat meerdere gebieden geschikt zijn voor natuurherstel van de Westerschelde: Baalhoek, Knuitershoek, Bath, Zimmerman, de platen van Ossenisse en Hoofdplaatpolder. Daarnaast zijn er plannen om het schor bij Waarde te ‘verjongen’. In totaal leveren de buitendijkse maatregelen volgens het herijkte NPW-programma een bijdrage van zo’n 266 hectare aan kwalitatief goede estuariene natuur op. De maatregelen in Baalhoek en Knuitershoek zijn inmiddels uitgevoerd.
Baalhoek en Knuitershoek
In Baalhoek en Knuitershoek ontstaat 57 hectare waardevolle getijdennatuur. Door vijf (ver)nieuw(d)e strekdammen te plaatsen, kunnen geleidelijk gloednieuwe slikken ontstaan die rijk zijn aan bodemdieren. Bij Knuitershoek is één dam voorzien van een wandelpad en vishengelsteunen. Ook is het strandje opgeknapt. De andere dammen zijn voorzien van hoogwatervluchtplaatsen voor vogels. De werkzaamheden bij Baalhoek en Knuitershoek zijn in 2017 opgeleverd.
Bath
In Bath zijn acht strekdammen aangelegd. Daarnaast is de geulrandverdediging opgehoogd met stortsteen en is de bestaande strekdam opgeknapt. Het werk is in september 2021 afgerond en zorgt straks voor ongeveer 38 hectare waardevolle getijdennatuur. Tegelijk beschermt het nieuwe slik de archeologische waarden die voor de zeedijk volop te vinden zijn. Natuur en cultuur gaan hier hand in hand. Op zes strekdammen wordt een proef gedaan met het toepassen van verschillende dichtheden van lavasteen. De open structuur van de steentjes en brokken bevordert de wieraangroei. Daarvan profiteren diersoorten die het wier eten of ertussen leven, zoals kleine kreeftachtigen, alikruiken en mosselen. En dit trekt weer vogels aan.
Ossenisse
De bestaande strekdam, de Scharrendam, is in 2020 deels verlaagd om de stroming te verleggen. Met het materiaal dat hierbij vrijkwam, zijn twee hoogwatervluchtplaatsen aangelegd. Daarnaast zijn in 2021 op de Plaat van Ossenisse 513 palen geplaatst over een lengte van 308 meter. De palenrij zorgt voor een verlaging van de stroomsnelheid van het water en beschermt de zandplaat tegen erosie. De zuidelijke rand van deze plaat hoogt geleidelijk op waardoor een voedselrijke sliblaag ontstaat. Bij Ossenisse ontstaat zo’n 37 hectare getijdennatuur.
Zimmerman
Het project Zimmerman, tussen de dorpen Waarde en Rilland, bestaat uit de aanleg van drie strekdammen. Eind augustus 2021 is gestart met de aanleg van de eerste strekdam, voor het schor van Waarde. Hiervoor is de ondergrond op de plek waar de strekdam komt, steviger gemaakt. Tijdens een ‘rustperiode’ van een aantal maanden kan deze laag zich zetten. Vervolgens start het storten van de grove breukstenen voor de strekdam. Met de twee andere strekdammen kan naar verwachting worden gestart in 2022. Hiervoor loopt nog een vergunningenprocedure.
Contact
Eva Haverkorn
+31 6 25726681
eemj.haverkornvanrijsewijk-vanden.ende@zeeland.nl