Zoeken Sluiten

PFAS

De Provincie Zeeland maakt zich zorgen over de aanwezigheid en effecten van PFAS in het milieu, in het bijzonder in de Westerschelde. De Provincie heeft weinig bevoegdheden op dit gebied maar wil wel zoveel mogelijk informatie verzamelen. Op verzoek van de Provincie is daarom in juli 2021 een informatieoverleg PFAS gestart. In dit overleg zitten Rijkswaterstaat, Waterschap Scheldestromen, Zeeuwse gemeenten, RUD-Zeeland, Ministerie van I&W, Ministerie van LNV, Ministerie van VWS, RIVM en partijen uit Vlaanderen en Zeeland.

Poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) is een groep chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Voorbeelden van PFAS zijn PFOA (perfluoroctaanzuur), PFOS (perfluoroctaansulfonaten) en GenX. De stoffen uit de PFAS-groep zijn onder andere water-, vet- en vuilafstotend. Ze worden toegepast in verschillende producten, zoals voedselverpakkingsmaterialen, blusschuim en anti-aanbaklagen van pannen. Ook worden ze gebruikt in verschillende industriële toepassingen en processen. PFAS kunnen in het milieu terechtkomen tijdens productie, gebruik en in het afvalstadium. Eenmaal in het milieu blijven ze daar aanwezig en kunnen in kleine hoeveelheden terecht komen in voedsel of drinkwater.

Gezondheid 

Er is ook steeds meer bekend over de nadelige effecten van stoffen uit de PFAS-groep op de gezondheid. Op 4 juni 2021 is de Kamer door het RIVM geïnformeerd over een opinie van de Europese voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) met de conclusie dat de blootstelling van mensen aan PFAS in Nederland op dit moment hoger wordt ingeschat dan de EFSA waarden. Omdat deze EFSA grenswaarden gebaseerd zijn op levenslange blootstelling betekent een tijdelijke overschrijding geen acuut gezondheidsrisico. Het is wel noodzakelijk om actie te ondernemen om de blootstelling van mensen aan PFAS via voedsel, drinkwater en andere bronnen te verminderen en nadere onderzoeken te doen.

Kijk voor meer informatie en vragen en antwoorden over PFAS op de website van het RIVM.

Bevoegd gezag

Er zijn rondom de Westerschelde en het Kanaal van Gent naar Terneuzen veel overheden die allen een gedeeltelijke bevoegdheid hebben. Met zoveel verschillende bevoegdheden is het lastig het probleem als geheel aan te pakken. Daarbij komt dat het nu nog niet duidelijk is waar de PFAS precies vandaan komt, zeker omdat het zowel in de Westerschelde als het kanaal van Gent naar Terneuzen gemeten word. Dat betekent meerdere bronnen die verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van de PFAS.

Informatie verzamelen

De Provincie voelt zich verantwoordelijk om te zorgen dat er antwoorden komen op de relevante vragen vanuit de maatschappij. Daarom wil ze in overleg met betrokken partijen inspanningen in beeld brengen en zo mogelijk coördineren zodat er een totaalbeeld ontstaat. Daarbij maakt de Provincie afspraken met de andere overheden om inwoners en andere betrokkenen snel, eenduidig en feitelijk te kunnen informeren.

Op dit moment ontbreekt er een totaal beeld van reeds uitgevoerde, lopende en voorgenomen onderzoeken. De Provincie gaat dit in beeld brengen. Daarbij zal ze er ook aandacht voor vragen dat ook Zeeuwse producten (zoals zeegroenten, zoutwater vis) worden meegenomen in lopende onderzoeken. Ook vindt de Provincie het belangrijk dat er grenswaarden en andere normen worden vastgesteld voor PFAS en ze zal daarop aandringen bij het Rijk en Europa.

Overleg PFAS

Op 6 juli 2021 organiseerde de Provincie een eerste bijeenkomst. Daarbij waren ongeveer 30 personen aanwezig vanuit Rijkswaterstaat, Waterschap Scheldestromen, Zeeuwse gemeenten, RUD-Zeeland, Ministerie van I&W, Ministerie van LNV, Ministerie van VWS, RIVM, een aantal partijen vanuit Vlaanderen en de Provincie Zeeland. 

Tijdens het overleg is afgesproken dat de organisaties inventariseren welke onderzoeken al beschikbaar zijn en welke informatie we uit deze onderzoeken kunnen halen met betrekking tot de situatie in de Zeeuwse wateren. Een overzicht van  beschikbare rapporten vindt u op deze pagina.

De Provincie organiseert een vervolg op het regionaal overleg PFAS in de vorm van 4 werkgroepen voor de thema’s waterkwaliteit, gezondheid, voedselveiligheid, bodem. 

Vlaanderen

Kort geleden is gebleken dat een in Antwerpen gevestigd bedrijf (3M) mogelijk illegale PFAS loost. Uit de recente data analyse van RWS blijkt een sterk verhoogde concentratie PFAS in de Westerschelde. Het lijkt erop dat veel PFAS verontreiniging via België binnenkomt. Het heeft daarmee een internationale dimensie. De Provincie heeft daarom het Rijk gevraagd de coördinatie op zich te nemen. Daarnaast vraagt ze met een aparte brief aan de Vlaamse overheden om Zeeland te informeren over ontwikkelingen in dit dossier.

Rapporten: