We kregen steeds meer klachten over geluid en stank

Als senior beleidsadviseur milieu en coördinator van het project Kanaalzone is Guus Gabriëlse veel op pad in ZeeuwsVlaanderen. Hij overlegt er met gemeenten, bedrijven, organisaties en inwoners. Aanleiding voor dat overleg was het onderzoek naar de omgevingskwaliteit in de Kanaalzone.
“We kregen steeds meer klachten over geluid en stank. We wilden weten of de overlast breder speelde en wat we daaraan konden doen.”

Persoon aan het bellen

De Provincie Zeeland voerde het onderzoek in verschillende fases uit. Dat gebeurde samen met de gemeente Terneuzen, de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD), de milieudienst Rijnmond DCMR, North Sea Port, Rijkswaterstaat en de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD). Een deel van het onderzoek bestond uit interviews met omwonenden. Door de coronacrisis heeft dat onderdeel wat vertraging opgelopen, want persoonlijke gesprekken gingen lastig in die tijd. Eind 2022 was het eindrapport gereed met daarin aanbevelingen voor de luchtkwaliteit, uitstoot, vergunningen, scheepvaart en ruimtelijke ordening. In 2023 hebben de Provincie Zeeland, gemeente Terneuzen en de omgevingsdiensten een werkgroep opgericht. Die ging met de aanbevelingen aan de slag.

Lampen anders richten

Een belangrijke wens was om daar de omwonenden van de Kanaalzone bij te betrekken, vertelt Guus. “Door gesprekken te voeren met bedrijven en omwonenden kunnen we meer begrip krijgen en de klachten beperken. Om zo mogelijk de beleving van de omgevingskwaliteit te verbeteren. Zo had een inwoner veel last van licht dat vanaf een bedrijf bij hem naar binnen scheen. In overleg kon het bedrijf die lampen iets anders richten, waardoor de overlast een stuk minder werd. Maar zo gemakkelijk is het niet altijd. De bedrijven werken allemaal volgens een . Zolang ze die niet overtreden, staan ze in hun recht, ook al veroorzaken ze dan toch overlast. Wij kijken of we in overleg met bedrijven oplossingen kunnen vinden. Daarnaast onderzoeken we of aanvullend beleid nodig en mogelijk is om bedrijven een extra stap te laten zetten. Ook wanneer ze al hebben voldaan aan alle eisen van de vergunning.”

Luchtmeetpunten

Behalve gepraat wordt er ook gemeten, vertelt Guus. “De klachten in de Kanaalzone hebben vooral te maken met geur, stof en geluid. Soms speelt verlichting een rol en daarnaast een algemeen gevoel van onveiligheid. Daarom hebben we luchtmeetpunten opgesteld. Daarmee kunnen we meten wat er in de lucht zit en waar het vandaan komt. En kunnen we omwonenden beter uitleggen wat er aan de hand is. Ook bespreken we met de GGD wat de metingen betekenen voor de gezondheid van omwonenden. En of we er iets aan moeten doen.” Voor 2024 heeft de werkgroep een uitvoeringsprogramma opgesteld. Daarmee gaan overheden, bedrijven en omwonenden aan de slag. “We organiseren een omgevingsdag en houden regelmatig een bijeenkomst, waar iedereen die wil meepraten welkom is. Daarnaast gaan we in gesprek met bedrijven over het verminderen van overlast. Bedrijven willen graag draagvlak voor hun activiteiten en ze vinden het niet fijn als er over hen wordt geklaagd. Daarom willen ze vaak wel meedenken.”

Steeds kritischer

Overlast door geur en lawaai ervaart iedereen anders. “En op zich voldoen alle bedrijven aan de gestelde milieunormen”, zegt Guus. “Alleen op sommige plekken, zoals bij Sluiskil, zitten veel bedrijven dicht op de woonwijken. Daar is lastig iets aan te doen. Daarnaast worden mensen steeds kritischer. Wat we vroeger normaal vonden, accepteren we nu niet meer. Het is een zoektocht om binnen de bestaande wet- en regelgeving verbeteringen te vinden.”

Altijd in beweging

‘Provincie Zeeland altijd in beweging’ betekent voor mij dan ook dat we altijd bezig zijn de situatie te verbeteren. En voor mijzelf betekent het dat ik niet op mijn bureaustoel blijf zitten. Dat heb ik nooit gedaan. Ik werk al twintig jaar bij de Provincie Zeeland en heb om de vijf jaar een andere rol.”