Energie uit water

Getijdenenergie

Getijdenenergie is energie die uit het verschil tussen eb en vloed wordt gehaald. Dit gebeurt in een zogenoemde getijdencentrale, die bestaat uit verschillende turbines die in het water worden geplaatst. Getijdenenergie heeft verschillende voordelen:

• het is een duurzame vorm van energieopwekking, wat betekent dat het milieu niet wordt belast
• het is precies te voorspellen hoeveel energie wordt opgewekt, omdat bekend is wanneer het eb en wanneer het vloed wordt. Dit is niet het geval bij bijvoorbeeld windenergie, waarbij je afhankelijk bent van de hoeveelheid wind en snelheid van de wind
• de manier van energie opwekken is niet zichtbaar, omdat het volledig onder water gebeurt
• het is vernieuwend

Getijdenenergie is dus goed voor Zeeland en voor het milieu. Daarmee past het uitstekend in het Zeeuwse energiebeleid. Als Provincie zijn wij dan ook betrokken bij verschillende projecten op het gebied van getijdenenergie. Samen hebben deze projecten in Zeeland een vooruitzicht van 100 Megawatt, genoeg voor zo’n zestigduizend huishoudens. Hieronder volgt een overzicht van enkele projecten.

Demonstratieproject in Oosterscheldekering 

Bij een doorlaat aan de Veerse kant van de Oosterscheldekering hangt de eerste vrijstaande waterkrachtcentrale. Deze is deels met Europese subsidie Financiële middelen die ter beschikking worden gesteld voor activiteiten die het openbaar bestuur belangrijk vindt, maar niet zelf wil uitvoeren. mogelijk gemaakt. De getijdencentrale in de Oosterscheldekering heeft vijf turbines die schone energie opwekken. De Oosterscheldekering beschermt ons zo niet alleen tegen overstromingen, er wordt ook duurzame energie opgewekt. De vijf turbines wekken samen genoeg stroom op voor 1.000 huishoudens.

De installatie is ongeveer vijftig meter lang en twintig meter breed. De getijdencentrale is daarmee de grootste in Nederland in handen van commerciële partijen. U ziet de getijdencentrale hangen vanaf de Jacobahaven tussen pijler acht en negen. De Provincie Zeeland heeft financiële ondersteuning geboden en gelobbyd voor het mogelijk maken van dit project. Een tweede demonstratieproject in de Oosterscheldekering is nog in ontwikkeling.

Pro Tide

Provincie Zeeland werkte in het project ‘Pro-Tide’ samen met partners uit het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en België. In die landen is eenzelfde getijdenwerking als in Nederland. Het Pro-Tide project heeft 3 miljoen euro subsidie ontvangen uit het Europese Interreg North West Europe subsidieprogramma. De Provincie was de lead partner op het project. 

Binnen het Pro-Tide project is onderzocht welke techniek het meest geschikt is voor een getijdencentrale in de Brouwersdam. De nieuwe techniek moest genoeg energie kunnen halen uit slechts één meter hoogteverschil tussen de Noordzee en het Grevelingenmeer. Ook mocht de techniek niet schadelijk zijn voor vissen. Uiteindelijk zijn twee technieken getest in een testopstelling in de buurt van Maurik.  Het project is inmiddels afgerond. 

Getijdencentrale Brouwersdam

Rijk en regio willen in de Grevelingen de waterkwaliteit verbeteren door beperkt getij terug te brengen. Om het getij terug te brengen moet een doorlaat gemaakt worden in de Brouwersdam. Dat biedt de mogelijkheid om in die doorlaat duurzame energie op te wekken door middel van een getijdencentrale. De kennis die wordt verkregen door te zorgen voor beperkt getij en het opwekken van energie met de getijdencentrale is een interessant exportproduct naar rivierdelta’s elders in de wereld die net als wij te maken krijgen met zeespiegelstijging.

In het werkverband Getij Grevelingen werken de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Economische Zaken en Klimaat samen met de provincies Zeeland en Zuid-Holland, de gemeenten Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland, Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat.

Internationale kansen

Bij het ontwikkelen van bovenstaande projecten werkt de Provincie Zeeland samen met verschillende partijen. Hieronder vallen de Provincie Zuid-Holland, het Rijk, gemeenten, het onderwijs en bedrijven. Samen zorgen we ervoor dat getijdenenergie de aandacht krijgt. De Deltawerken zijn internationaal al goed bekend. Nu daar getijdencentrales aan worden toegevoegd versterkt dit de internationale uitstraling. Over de hele wereld is er namelijk interesse in getijdenenergie. De testen hebben laten zien dat getijdenenergie kosteneffectief en onschadelijk voor vissen kan zijn. We kunnen de technieken exporteren naar andere gebieden met delta’s die vergelijkbaar verschil hebben in getijden als Zeeland. Dit is gunstig voor de export van kennis en installaties en voor de werkgelegenheid.