[In de weer] Wat een weer!
Het klimaat verandert; de weersextremen worden groter. Hevige stortbuien en lange periodes van hitte wisselen elkaar steeds vaker af. Daarom moeten we er met elkaar voor zorgen dat Nederland in 2050 waterrobuust en klimaatbestendig is ingericht.
Waterrobuust? Waterbestendig? Dat klinkt ingewikkeld. Maar het betekent feitelijk dat we in Zeeland rekening moeten houden met het veranderende klimaat. We moeten nu actie ondernemen om klaar te zijn voor een toekomst met weersextremen. Iedereen kan wat doen: overheid, bedrijven en inwoners. Dat kan iets groots zijn, maar ook iets kleins als het planten van een boom in je tuin. Dan ben je duurzaam bezig. Tegelijkertijd levert het vaak extra wooncomfort op en wordt je huis meer waard.
Gedeputeerde Anita Pijpelink vertelt waarom het nodig is om in actie te komen.
"We merken allemaal dat het weer er zo nu en dan anders uitziet dan vroeger. Bij heftige buien staan de straten soms blank of stroomt het water bij huizen naar binnen. En in de zomer zitten we óf te klagen over het slechte weer óf we zitten te puffen vanwege de hitte. Die warme zomers leveren bovendien risico’s op: van meer sterfgevallen in verzorgingshuizen tijdens een hittegolf tot verlies van oogsten tijdens lange perioden van droogte. Aardappels en uien hebben nu eenmaal water nodig om te ontkiemen."
Klimaatverandering dus. We ontkomen er niet aan. Maar hoe moet je je omgeving inrichten om de gevolgen daarvan het hoofd te bieden? “De komende jaren gaan we daar met elkaar aan werken”, vervolgt Pijpelink. “Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat we goed zijn voorbereid op een toekomst met heftige regenval, droogte, hittegolven en een stijgende zeespiegel. Gemeenten, waterschap en Provincie hebben de afspraken daarover samen vastgelegd. Zeeland is de eerste provincie die dat deed, dus daar ben ik best trots op!”
Net als in Bordeaux
Klimaatexperts en meteorologen zeggen dat de nazomers in Zeeland net zo warm zullen worden als nu in Bordeaux. Sommige ondernemers sorteren daar al op voor. Zo zijn er fruittelers die experimenteren met vijgen en kiwibessen. Of campings die zorgen voor extra watertaps en bomen die schaduw bieden als de zon fel op de speeltuin schijnt. Ook gemeenten houden steeds meer rekening met heftige stortbuien of droogte als ze straten opnieuw inrichten of nieuwe wijken bouwen. Dat gebeurde bijvoorbeeld in Kapelle, waar het regenwater in de wijk Overtieringe niet langer in het riool verdwijnt. In plaats daarvan wordt het water afgevoerd naar een sloot of greppel. Naast zo’n zogeheten wadi is een groen plantsoen gerealiseerd met een speeltuin.
Tips voor eigen huis en tuin
Het zal duidelijk zijn: het klimaat verandert en Zeeland verandert mee. Dat doen we samen: overheden, bedrijven, organisaties en inwoners. Elke Zeeuw kan iets doen om ervoor te zorgen dat je zo min mogelijk hinder hebt van wateroverlast of hittestress. Anita Pijpelink juicht dat van harte toe: “We zijn op de goede weg, maar er mag nog best een tandje bij. Laten we bij alles wat we doen rekening houden met klimaatverandering. Of we nu een weg aanleggen of een nieuw verzorgingstehuis bouwen. Kleine aanpassingen kunnen al een groot verschil maken. En dat geldt voor elke inwoner!”
Tip 1: Haal de tegels uit je tuin
Een betegelde tuin lijkt praktisch, want je bent weinig tijd kwijt aan het onderhoud ervan. Maar tegels hebben ook een aantal nadelen. Tegels houden warmte vast, waardoor het in de zomer echt warmer is. Bovendien veroorzaakt een betegelde tuin vaak wateroverlast bij flinke regenbuien, omdat het water niet in de bodem kan wegzakken. In plaats daarvan stroomt het regenwater naar de riolering, maar die kan op zijn beurt de grote hoeveelheid water niet aan. Beter is het om te kiezen voor duurzame bodembedekkers zoals gras, schors, grind, houtsnippers of schelpen. Of maak je tuin groen met planten en bomen. Dat lijkt misschien extra werk, maar je kunt ook een onderhoudsarme groene tuin aanleggen!
Tip 2: Plaats een regenton
Met een regenton of regenwaterzuil kun je regenwater opvangen. Op die manier ontlast je het riool tijdens hevige regenbuien. Bovendien kun je je tuin- en kamerplanten water geven met het water dat je opvangt. Goed voor de natuur én voor je portemonnee. Regenwater is immers zachter dan leidingwater, dus beter voor je planten! Sommige gemeenten hebben speciale acties of subsidies om de aanschaf van een regenton te stimuleren .
Tip 3: Haal kwetsbare spullen uit de kelder
Bij wateroverlast stroomt de kelder als eerste onder water. Dat gebeurde bijvoorbeeld in Vlissingen, waar bewoners van de binnenstad regelmatig natte voeten kregen als het riool het water niet meer aankon. Ook in Kamperland moest de brandweer vorig jaar uitrukken vanwege overlast door heftige regen. Om te voorkomen dat kwetsbare en waardevolle spullen beschadigen, kun je de kelder ‘waterproof’ maken.
Hoe doe je dat?
- Bevestig kabels, leidingen en stroomaansluitingen op een hoge plek
- Zet een wasmachine of andere apparatuur op sokkels
- Zet kwetsbare spullen hoog in voorraadkasten en op planken
- Haal papier, waardevolle documenten en kunstwerken uit de kelder
- Sommige gemeenten hebben klimaatsubsidies, bijvoorbeeld voor de aanleg van een groen dak of de aanschaf van een regenton. Informeer ernaar bij uw gemeente!
Krasse klimaatfeiten
- Er komen steeds meer regentonnen in Zeeland. In 2020 werden via een kortingsregeling in Zeeuws-Vlaanderen 1.500 regentonnen verkocht. Dat gebeurde eerder al in Noord-Beveland en ook Goes heeft een regeling.
- Meer dan 200 Zeeuwen plantten het vetkruid sedum op hun dak voor natuurlijke isolatie. Ze maakten daarbij gebruik van de provinciale subsidieregeling voor groene daken.
- Al 25 Zeeuwse basisscholen toverden afgelopen jaren hun grijze tegelpleinen om in groene speelpleinen, dankzij subsidie van Provincie Zeeland en partners.
- In Tholen bestelden inwoners meer dan 4.000 boompjes. De gemeenteraad wil zelfs 26.000 bomen aanplanten; voor elke inwoner een!
- Vier campings doen mee aan een proef om het watergebruik te verminderen. Daarbij is het nadrukkelijk de bedoeling water zoveel mogelijk te hergebruiken. Elke camping doet dat op een andere manier. Bijvoorbeeld door douchewater opnieuw te gebruiken of door water van het zwembad te gebruiken in sanitaire ruimtes.
Meer weten over klimaatverandering en wat u zelf kunt doen?
Kijk op www.zeelandverandertmee.nl